Còirneal Sìm Òg MacDhòmhnaill agus am bodach a bha air Oighr...
Track Information
Original Track ID
SA1954.52.A5
Original Tape ID
Summary
Colonel Simon MacDonald and the old man of South Morar Estate.
South Morar Estate at one time belonged to Col. Simon MacDonald. After his death, it was bought by Aeneas MacDonnell. An old man in Camusdarrach, who had served under Col. Simon, was to be evicted by MacDonnell. The bailiff was on his way to evict the old man and saw him pounding on the grave of Col. Simon, crying, "Arise and help me". The bailiff turned back.
Item Notes
See:
'The Highlands' (C. MacLean) p. 82.
Item Subject/Person
MacDhòmhnaill, Còirneal Sìm Òg; MacDonald, Colonel Simon
Recording Location
County - Inverness-shire
Parish - Arisaig and Moidart
Village/Place - Arisaig
Item Location
County - Inverness-shire
Parish - Arisaig and Moidart
Language
Gaelic
Genre
Collection
Transcription
Thachair gun do ghabh e fiabhras. 'S ann mar... sin mar a chuala mi an naidheachd. Agus thàinig e dhachaigh agus e ann am mì-shlàinte, agus cha robh e tiotan aig an taigh dar a chaochail e.
Ach bha fear dhen fheadhainn a bha a' cogadh còmhla ris, bha e a' fuireach ann an àiteigin mun Chamas Darach, agus tha cuimhn' agamsa glè mhath air piuthar dhan duine sin na seann bhoireannach, agus 's e Màiri Mhòr a' Gheata a theireadh iad rithe.
Ach co-dhiù, tha e coltach rium air sàillibh Sìm a bha seo a bhàsachadh, agus a mhac a-rithist a mharbhadh le gunna goirid an dèidh sin shìos... cha chreid mi nach ann aig Rois Bheinn a dh'èirich an aimlisg dha. Thachair an ceann cunntas bhliadhnachan... bhliadhnaichean gun tàinig an oighreachd air a... gun deach a ceannach le fear ris an canadh iad Aeneas. 'S e MacDonnell a bh' ann. Bha pìosan den riaghladh aige mar uachdaran bha e math ann an rathad, agus ann an rathaidean eile bha e gu math dona, agus am fear a rachadh e na aghaidh dh'fhaodadh e a bhith a' pasgadh a chuid ghnothaichean agus a' tarrainn.
Ach co-dhiù, am fear a dh'ainmich mi a bha còmhla ri Sìm Òg, bha e na sheann duine a' fuireach goirid bhon Chamas Darach, agus tha e coltach rium gun robh e a' dol a leagail làimh airsan airson a chur a-mach às an taigh agus a chuid a thoirt bhuaithe.
Ach an latha a bha seo air a chur a-mach... an latha a bh' air a chur a-mach airson seo a dhèanadh, bha an seann duine bochd bha e na èiginn, agus cha robh taic no cuideachadh aige, agus bha dùil aige ris a' mhaor uair sam bith. Dh'fhalbh e tràth sa mhadainn agus ràinig e an cladh - Cille Mo Ruibhe. Tha e làmh ris an eaglais thall an sin. Agus anns an àm a bha am maor a' dol seachad, agus e ann an coidse agus paidhir each, bha am bodach bochd tarsainn air uaigh Shìm Òig, agus bata aige, agus e a' dalladh oirre leis a' bhata, agus e ag èigheach ris an fhear a bha san uaigh:
"Èirich 's cuidich mi. Nach ioma latha a lean mi thusa... lean mise thusa eadar an Èipheit 's Èirinn, agus tha mi an-diugh 'am èiginn, agus èirich às an uaigh agus cuidich mi."
Sheas an fheadhainn a bha a' dol seachad, sheas iad air an rathad mhòr. Co-dhiù, thug iad air na h-eich stad car tacan a' gabhail iolla ris an fhear a bh' air an uaigh, agus ghrad-chuir iad mu chuairt agus cha deach iad na chòir.
Sin agaibh mar a dh'fhairich mise a' bhìdeag naidheachd a bha sin.
Source Type
Reel to reel
Audio Quality
Good