Mar a thòisich am fiosraiche air pìobaireachd.
Fiosraichean
Luchd-clàraidh
Ceann-latha
1977
Àireamh a’ chlàir
70472
Pàirt 1
fiosrachadh a' chlàraidh
Àireamh a' Chlàir Thùsail
SA1977.068
Àireamh an Teip Thùsail
Geàrr-chunntas
Mar a thòisich am fiosraiche air pìobaireachd.
'S e Ruairidh Nìll Sheumais, à Barraigh, a b' athair dhan fhiosraiche. 'S e pìobaire a bh' ann agus bha e anns an t-seann mhailisidh agus anns a' Chiad Chogadh. 'S e a thòisich am fiosraiche air pìobaireachd agus e mu naoi bliadhna a dh'aois, agus 's e a' phìob aigesan a bhios e a' cluich fhathast [ann an 1977]. Chaidh am fiosraiche gu Màidsear na Pìoba Iain Dòmhnallach à Inbhir Nis agus dh'ionnsaich e ceòl mòr.
Àite Clàraidh
Siorrachd - Siorrachd Inbhir Nis
Paraiste - Barraigh
Eilean - Barraigh
Cànan
Gàidhlig
Seòrsa
Cruinneachadh
Tar-sgrìobhadh
Mòrag NicLeòid (MN): An innsibh dhomh a-rithist cò ur n-athair?
Niall Aonghas MacDhòmhnaill (NAM): B' e m' athair Ruairidh Nìll Sheumais, à Barraigh. Agus 's e pìobaire a bh' ann. 'S bha e san t-seann mhailisidh, agus bha e cuideachd anns a' Chiad Chogadh. Agus 's e a' phìob aige a tha mise a' seinn fhathast.
MN: 'S tha... an e esan a thòisich sibh air pìobaireachd?
NAM: 'S e, 's e. Agus... agus... cha robh e... cha robh e a' seinn ceòl mòr ro thric. Bha dhà no trì aige, ach bha e math air na ruidhleachan 's air... air a' cheòl bheag. Agus chaidh mi an sin gu... gu Iain MacDhòmhnaill, Pipe Major John MacDonald, à Inbhir Nis. Agus 's e esan a thug dhomh an ceòl mòr. 'S e.
MN: Agus an robh meas mòr aig ur n-athair air a' cheòl mhòr?
NAM: Ò bha, b' fhìor thoigh leis e. Tha cuimhn' agam an Dòmhnallach a bhith a-staigh againn ann am Bàgh a' Chaisteil, 's cha robh mise nam bhalach... ach nam bhalach an uair sin. Agus sheinn e an ceòl mòr, Màl an Rìgh. Agus mar bha m' athair ag ràdh gur e sin an ceòl mòr a bu docha leis.
MN: Sheadh. Ach an robh e... an robh e a' smaoineachadh gun robh ceòl mòr nas fheàrr na...?
NAM: Ò bha.
MN: Bha e a' miannachadh gun cluicheadh e sin.
NAM: Bha, bha, bha.
MN: Agus dè an aois aig an robh sibh ag ionnsachadh? Cuin a thòisich sibh ag ionnsachadh?
NAM: Ò, thòisich mi nuair a bha mi nam chnapach dìreach, ò, eadar naoi bliadhna no a leithid sin. Ach... ach mun deach mi dhan sgoil bha na puirt agam. Agus bhithinn ag èisteachd rim athair agus bhiodh bruis agam air mo ghualainn, agus bhithinn a' dol a-null a dh'ionnsaigh greusaiche, Dòmhnall Cuagach a chanamaid ris, agus bhithinn a' spaistearachd air n-ais 's air n-aghaidh leis a' bhruis, agus sin agaibh e. 'S bha e a' còrdadh ri Dòmhnall glè mhath. Agus bhithinn a' tiunaigeadh na bruise cuideachd - ga gleusadh, ga gleusadh. Bhitheadh. Bhitheadh.
Niall Aonghas MacDhòmhnaill (NAM): B' e m' athair Ruairidh Nìll Sheumais, à Barraigh. Agus 's e pìobaire a bh' ann. 'S bha e san t-seann mhailisidh, agus bha e cuideachd anns a' Chiad Chogadh. Agus 's e a' phìob aige a tha mise a' seinn fhathast.
MN: 'S tha... an e esan a thòisich sibh air pìobaireachd?
NAM: 'S e, 's e. Agus... agus... cha robh e... cha robh e a' seinn ceòl mòr ro thric. Bha dhà no trì aige, ach bha e math air na ruidhleachan 's air... air a' cheòl bheag. Agus chaidh mi an sin gu... gu Iain MacDhòmhnaill, Pipe Major John MacDonald, à Inbhir Nis. Agus 's e esan a thug dhomh an ceòl mòr. 'S e.
MN: Agus an robh meas mòr aig ur n-athair air a' cheòl mhòr?
NAM: Ò bha, b' fhìor thoigh leis e. Tha cuimhn' agam an Dòmhnallach a bhith a-staigh againn ann am Bàgh a' Chaisteil, 's cha robh mise nam bhalach... ach nam bhalach an uair sin. Agus sheinn e an ceòl mòr, Màl an Rìgh. Agus mar bha m' athair ag ràdh gur e sin an ceòl mòr a bu docha leis.
MN: Sheadh. Ach an robh e... an robh e a' smaoineachadh gun robh ceòl mòr nas fheàrr na...?
NAM: Ò bha.
MN: Bha e a' miannachadh gun cluicheadh e sin.
NAM: Bha, bha, bha.
MN: Agus dè an aois aig an robh sibh ag ionnsachadh? Cuin a thòisich sibh ag ionnsachadh?
NAM: Ò, thòisich mi nuair a bha mi nam chnapach dìreach, ò, eadar naoi bliadhna no a leithid sin. Ach... ach mun deach mi dhan sgoil bha na puirt agam. Agus bhithinn ag èisteachd rim athair agus bhiodh bruis agam air mo ghualainn, agus bhithinn a' dol a-null a dh'ionnsaigh greusaiche, Dòmhnall Cuagach a chanamaid ris, agus bhithinn a' spaistearachd air n-ais 's air n-aghaidh leis a' bhruis, agus sin agaibh e. 'S bha e a' còrdadh ri Dòmhnall glè mhath. Agus bhithinn a' tiunaigeadh na bruise cuideachd - ga gleusadh, ga gleusadh. Bhitheadh. Bhitheadh.
Cruth Inneal a' Chlàir
Reel to reel
Càileachd an Fhuaime
Math