Prògram Choinnich

Coinneach MacÌomhair (CM): Tha sinn a' dol air ais a-nis chun an dà chuspair a tha air a bhith againn bho dheireadh ann an seo an-drà-... an toiseach, 's e sin Astràilia agus an Teaghlach Rìoghail. A' Bhanrigh an-dràsta thall ann an Astràilia. Tha Màiri Nic an Tòisich air an loidhne còmhla rium; tha a' Bhanrigh a' dol a Mhelbourne ann an sin, tha mi a' smaoineachadh, ro dheireadh na seachdain. Tha Ceitidh Ghreumach air an loidhne còmhla rium; tha a' Bhanrigh air a bhith ann an Sydney. A Cheitidh, dè seòrsa fàilte a chuir sibh oirre, ma-thà?

Ceitidh Ghreumach (CG): Ò, fàilte fhliuch dha-rìribh. Bha tuil uisge ann an-diugh. Ach bha... cha chreid mi nach d' fhuair i fàilte glè mhath. Bha an t-uabhas dhaoine a-muigh na coinneimh, ach cha robh an t-sìde glè mhath idir.

CM: Seadh. A bheil sibh ga h-iarraidh ann an sin fhathast?

CG: A bheil sinn na h-iarraidh? Uill, tha e duilich... tha e duilich sin... tha e duilich sin a fhreagairt. Man a sheall an referendum, tha a' mhòr-chuid, canaidh sinn, na h-iarraidh, ach chan eil... chan eil am media na h-iarraidh. Aithnichidh tu sin orra. Tha iad a' cumail a' chuairt a tha seo uabhasach ìosal anns na naidheachdan 's mar sin, agus man a tha fios agaibh, 's e tòrr dhaoine le tòrr airgead a bha ag iarraidh republic, 's bha iadsan a' dèanamh tòrr bruidhinn mu dheidhinn. Ach tha mi a' smaoineachdainn gu bheil an t-uabhas na h-iarraidh fhathast.

CM: Cha do chuir sibh a-mach brat-ùrlair dearg air a beulaibh idir, tha e coltach, nuair a ràinig i an sin?

CG: Ò, chuala mi sin air na naidheachdan an-diugh, nach do chuir iad sin a-mach ann an Canberra idir. 'S iongantach gun do smaoinich daoine gu... math a bhios sin a bhith air a dhèanamh. Cò aig a tha fios.

CM: A Mhàiri, dè tha thu a' smaoineachadh an seòrsa fàilte a thèid a chur oirre ann am Melbourne?

Màiri Nic an Tòisich (MN): Tha mi a' smaointinn gum faigh i an aon fàilte 's a fhuair i ann an Sydney. Tha gu leòr a-bhos ann an seo a tha ag iarraidh an riaghaltas a chumail, agus an crùn a chumail an seo. Agus goirid dhan an àite far a bheil mise a' fuireach, bidh gu leòr a' cur fàilte air a' Phrionnsa, nuair a thig e gu Sandringham Yacht Club aig deireadh na seachdain.

CM: Ach 's e an rud, mar a thuirt thu fhèin na bu tràithe anns a' phrògram, tha an t-uabhas ann an sin an-diugh agus chan eil buntanas agus cha robh buntanas aca riamh ris a... ri Breatainn, agus mar sin, tuigidh daoine carson nach biodh iadsan ag iarraidh Banrigh Bhreatainn a bhith ann an sin, nach tuig?

MN: Ò, tuigidh gu dearbh. Agus chan eil iad sin ag iarraidh na Banrigh. Ach tha gu leòr ann am Melbourne fhathast a thàinig à Breatainn, agus tha mi a' creidsinn gum bi iadsan a-muigh in force, mar a chanas iad.

CM: Uill, gu dearbha, tha Sydney fhèin an aon dòigh ri Melbourne. Tha tòrr an sin cuideachd à dùthchannan eile, nach eil, a Cheitidh?

CG: Tha gu dearbh. Agus bha sinn a' coimhead air na naidheachdan a-nochd, agus chanadh tu gur ann às na h-Innseachan a bha e, agus bha esan cho dèidheil air a' Bhanrigh, agus uabhasach sìos air daoine nach robh na h-iarraidh. Ach tha mi a' smaoineachdainn, tòrr dhen fheadhainn a thàinig à rìoghachdan eile ann an seo, bha iad a' bhòtadh man a... man a bhathar ag iarraidh orra. Bha cuideigin àrd anns a' chommunity aca, man gun canadh tu, ag iarraidh orra: 'Seo man a bhòtas sibh.' Agus chan eil e a' ciallachadh cus dhaibh. Chan eil càil a dh'fhios aca. Bidh iad a' bruidhinn air 'Banrigh Shasainn'. Man a tha thu ag ràdh, cò tha sin? Dè an gnothaich a th' againn ri sin? Ach mar a tha Màiri ag ràdh, tha gu leòr ann fhathast, gu h-àraid de dhaoine meadhan-latha 's nas aosta na sin, a tha ceangal aca ris an t-Seann Dùthaich.

CM: A bheil thu fhèin a' dol ga faicinn, nuair a ruighneas i Melbourne, a Mhàiri?

MN: Ò, cha chreid mi gu bheil. Chan eil mi cinnteach cà 'il... cà 'm bi i, agus 's dòcha gum bi mi trang.

CG: Ò uill, sin man a bha mise an-diugh. Bha mi a' cantainn, 'Chan eil mise a' dol a-steach gun an Opera House leis an tuil a tha seo.'

CM: Uill...

MN: 'S dòcha gum faic mi am Prionnsa.

CM: Cò am prionnsa?

MN: Am Prionnsa... Prince Philip.

CM: Ò, a bheil esan gu bhith... 's e esan a tha gu bhith shìos aig a' yacht club, an e?

MN: Tha e a' dol a bhith sìos aig a' yacht club, 's chan eil sin ach trì... mu thrì mìle bhuainne. 'S dòcha gum faic mi e.

CM: Uill, mo thaing dhan an dithis agaibh airson a bhith a' toirt dhuinn beachd gu dearbha air turas a' Bhanrigh, turas a' Phrionnsa, an sin, a dh'Astràilia. Màiri Nic an Tòisich ann am Melbourne. Ceitidh Ghreumach ann an Sydney.